Cây Thổ Phục Linh còn được người dân truyền miệng với tên gọi khác là cây khúc khắc, sống lâu năm theo dạng mọc hoang nhiều ở vùng núi và trung du miền Trung nước ta. Người ta có thể thu hoạch dược liệu này quanh năm, tuy nhiên tốt nhất là vào thời tiết ẩm mùa thu đông. Thổ Phục Linh Rừng được xem là một loại dược liệu quý có tính bình, vị ngọt và được sử dụng nhiều trong các bài thuốc chủ trị phong thấp khớp, viêm da, vẩy nến,…
Thổ Phục Linh Rừng có tên khoa học là Smilax Glabra Roxb thuộc họ Kim Cang (Smilacaceae), còn được biết đến với một số tên gọi khác như Cây cầm cù, Cây kim cang, Hồng thổ linh,… đã sử dụng nhiều trong các bài thuốc Đông Y từ xưa đến nay.
Thổ Phục Linh Rừng thuộc cây dây leo, thân mềm và không có gai toàn thân. Lá của nó có hình trứng hoặc trái xoan màu xanh (mặt trên sáng bóng còn mặt dưới xanh nhạt hơn), phần đầu lá nhọn, cuống trái tim và mọc so le. Độ dài trung bình của mỗi chiếc lá sẽ khoảng 5-11 cm và rộng tầm 3-4cm.
Hoa của loại thảo dược này thường nở vào khoảng tháng 5 hàng năm bao gồm cả hoa cái và hoa đực có màu hồng, một số điểm thêm chấm đỏ; chúng mọc thành từng cụm ở kẽ lá và nối với thân bằng một cuống dài. Quả sẽ ra vào 2-3 tháng sau đó, nó thường có hình tròn nhỏ, kích thước mỗi quả khoảng 8-10mm và mọc thành chùm; khi còn non sẽ có màu xanh, bắt đầu chín dần sẽ chuyển sang tím – đỏ và đen (lúc quả chín hẳn).
Phần thân rễ (hay còn gọi là củ) của Thổ Phục Linh là bộ phận dùng để làm ra những vị thuốc Đông Y sử dụng vào mục đích điều trị bệnh. Chúng thường khá cứng, có hình trụ màu nâu dẹt và dài ngắn không đều nhau, xung quanh còn có những rễ con mọc ra trông mấu. Người ta thường lấy phần củ này đem đi rửa sạch đất cát và bỏ hết rễ con, cắt lát rồi mang phơi/sấy khô ngay sau khi thu hái hoặc có thể để 2-3 ngày để phần củ này mềm đi mới bắt đầu phơi. Khi cắt sẽ thấy có bụi bột bắn ra, nhúng vào trong nước thấy hơi trơn dính, nếm thử sẽ cho vị ngọt, không có mùi.
Trong Thổ Phục Linh Rừng có chứa hơn 56 loại hợp chất, trong đó có nhiều dẫn xuất Flavonoid gồm Astilbin, Neoisoastilbin, Neoastilbin, Isoastilbin, Isoengeletin, Engeletin cũng như Saponin và Tannin. Đặc biệt hoạt chất Astilbin được xem là thành phần nổi bật và có thể có tác dụng trong điều hòa miễn dịch, kháng viên và hỗ trợ điều trị đái tháo đường. Bên cạnh đó, axit hữu cơ và Phenolic cũng là những thành phần cần lưu tâm khi nhắc đến Thổ Phục Linh vì nó có khả năng hỗ trợ chống oxy hóa, chống xơ gan khá tốt. Cụ thể hơn sẽ được đề cập trong phần công dụng dược lý bên dưới.
Thổ Phục Linh Rừng sở hữu vị ngọt, tính bình và có thể đi vào các kinh Can, Vị. Theo như các nghiên cứu dược lý mới nhất, vị thuộc này có thể có tác dụng trong việc điều trị các vấn đề sau đây:
Ở người già thường bị các vấn đề đau nhức xương, phong thấp khớp lâu ngày có thể dùng 20-40g Thổ Phục Linh hầm chung với 100g thịt lợn, dùng cả nước lẫn cái. Có thể dùng cách ngày hoặc mỗi tuần 2-3 lần sẽ thấy cơn đau nhức có xu hướng giảm đi dần dần.
Còn với những trường hợp bị ngứa, vẩy nến thì dùng 40g Thổ Phục Linh và 80g cải trời sắc thành 3 chén thuốc, dùng mỗi ngày 4 lần vào thời điểm sáng – trưa – chiều – tối liên tục trong 2 tháng để cảm nhận kết quả. Người ta cũng có thể sắc riêng mỗi vị Thổ Phục Linh Rừng 15-30g mỗi ngày hoặc ngâm rượu uống thường xuyên để cải thiện vấn đề viêm, dị ứng trên da khá ổn định không bị tái lại.
Tuy có rất nhiều bài thuốc sử dụng Thổ Phục Linh Rừng nhưng những bệnh nhân dị ứng với thành phần dược tính; có thể trạng âm hư, tỳ vị hư hàn; phụ nữ đang cho con bú; người bệnh đang điều trị bằng tân dược;…. thì nên cân nhắc hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng. Đặc biệt hạn chế dùng loại thảo dược này cùng lúc với trà vì có thể dẫn đến rụng tóc.
- Quy cách: túi 500 gram
Có phải bạn đang tìm những sản phẩm dưới đây
